Op een verder leeg Van der Helstplein eten twee jongeren op een bankje iets uit een kartonnen bakje. Stoelen staan gestapeld onder kale bomen die al een waas van groen laten zien, en op een hoek zijn banken rommelig voorzien van rood-witte afzetlinten. Aan deze kant van het plein, met panden uit 1921, is gitaarwinkel 'The String' - al in het Engels voordat het de voertaal in menig Amsterdams restaurant werd. Naast een stomerij is het de enige niet-horeca gelegenheid op het plein. We spreken Rienk Agtereek, eigenaar van'The String'.
"Die restaurants hier, die hebben het pas moeilijk", vindt Rienk Agtereek. "Ze zijn al zo lang gesloten en de eigenaars jagen er nu in korte tijd al hun spaarcenten doorheen. Vooral diegenen die niet in een pand van een woningbouwvereniging zitten, die betalen het drievoudige van wat ik hier betaal. Het plein moet het hebben van de gezelligheid, de terrassen die bij mooi weer helemaal vollopen en de ruime keus aan restaurants. Ik red het nog wel, want ik doe veel reparaties en de mensen die hier komen, bellen vaak van tevoren even op en kopen ook echt iets. Alleen maar een beetje rondkijken gebeurt nu niet. Maar het contact met elkaar dat je hier hebt, is helemaal verdwenen. Dat is moeilijk hoor. Ik merk het ook aan mijn kinderen. Vooral die van dertien. Hij gamet meer dan ooit en dat is nu zijn contact met de wereld. Tot in Thailand en alles in het Engels hè."
Van die maanpakken
"De winkel startte ik in 1996. Het plein was toen een gemeentelijk project, want er was een hoop gedonder met drugs en alcoholisme. Alles wat zich toen op het plein vestigde moest iets ambachtelijks
zijn. Dit pand stond leeg. Waarschijnlijk is het ooit een ijzerwinkel geweest. Er kwa men eens twee oude dametjes binnen die vroegen of ze achter mochten kijken. Daar hadden ze vroeger geslapen, in de ijzerwinkel van hun vader."
"Toen ik hier kwam was hiernaast café 'La Pipe'. Een echt alcoholistencafé. 's Morgens vroeg zat er op een van de bankjes op het plein al een heel gezin te wachten tot 'La Pipe' open ging. Het werd al snel verbouwd. Dat duurde wel een halfjaar; ik vroeg me af hoe ze dat rooiden, zonder inkomsten. Bovendien werd er een keer een handgranaat naar binnen gegooid. Kwam de Explosieven Opruiming Dienst (EOD) in van die maanpakken met maskers de boel onschadelijk maken. Eindelijk kreeg het een nieuwe naam voor de opening: 'Ratatouille' in kleurige letters. Dat was niet zo handig, want op de Ceintuurbaan was al een 'Ratatouille'. Hebben ze toen maar weer veranderd in iets anders."
Iwan de Indiaan
“De winkel heeft als ie open is echt een sociale functie. Randfiguren komen hier een mondharmonica kopen of een beetje gitaar spelen. Iemand komt altijd dezelfde twee snaren kopen en heeft dan steevast een euro te weinig bij zich. Samen een beetje pielen op een gitaar is altijd een leuk tijdverdrijf, ook voor alcoholisten en andere verslaafden. ‘Jimi Hendrix’ die vroeger voor de HEMA in de Ferdinand Bol stond te spelen, kwam hier altijd. Jammer dat hij dood is. En ‘Iwan, de indiaan’ kwam altijd een mondharmonica halen, voor zeven euro. Omdat velen dat deden, heb ik de harmonica’s op een gegeven moment maar uit de verkoop gehaald. Het werd een beetje te veel een reden om hier rond te hangen. Er was ook een man die regelmatig een ‘barrel’ haalde. Ik denk dat hij die steeds weggaf of doorverkocht.”
Oudje van zolder
“Toen al die talentenshows op de televisie kwamen, gaf dat een enorme boost aan jonge nieuwe muzikanten en singersongwriters. De concurrentie onder al die nieuwelingen is dodelijk en er zijn veel eendagsvliegen die het uiteindelijk niet redden. Het is keihard werken en je moet er echt veel voor opgeven. De druk is giga. Om wat te verdienen ga je spelen in een café waar je met gratis drank wordt betaald en ja, dan ontstaat er makkelijk een probleem. Veel gitaristen zijn verslaafd, en veel verslaafden op straat vermaken zich met een beetje spelen op een gitaar. De winkel en mijn kinderen hebben mij waarschijnlijk gered van een of andere verslaving.”
“De winkel moet het vooral hebben van alle onderdelen die ik verkoop, minder van kant-en-klare gitaren. Daarnaast doen we dus heel veel reparaties. In deze coronatijd vervelen mensen zich stierlijk en gaan vaak een goedkope gitaar kopen of laten hun oudje van zolder opknappen. Zo hebben ze tenminste wat te doen met al die corona-uren. Ik heb het geluk dat ik in de VS hoogwaardige nekken en body’s in bulk kan kopen. Daardoor kan ik ze hier relatief goedkoop aanbieden. Een gitaar geeft je de mogelijkheid je emoties heel persoonlijk uit te drukken en als je die gitaar dan ook nog zelf bouwt, wordt het helemaal persoonlijk. Steeds meer mensen bouwen daarom hun eigen gitaar.”
(26 april 2021)
