Gif spuiten door stadsdeel veroorzaakt ophef

Onkruidbestrijding in de Pieter Aertszstraat met Roundup Evolution, de ‘light’-versie van het giftige en omstreden middel Roundup

Half juni verschenen in straten en op stoepen van De Pijp opeens opvallende karretjes met de opdruk ‘Weeds’. Nieuwsgierige bewoners kregen te horen dat het ging om de bestrijding van onkruid, in opdracht van het stadsdeel.

Niet met milieuvriendelijke middelen, maar met het giftige en omstreden middel Roundup. Er werd gespoten op stoepen, naast geveltuinen, voor de voeten van passanten en bij mensen die op een terrasje genoten van een kop koffie. Zelfs boomspiegels werden met het gif besproeid. Stadsdeel en Natuur en Milieuteam van het wijkcentrum kregen allerlei telefoontjes van verontruste bewoners. Vereniging Ons Zuid stelde vervolgens vragen in de stadsdeelraad; wethouder Joep Blaas beloofde de zaak te onderzoeken en de raad te informeren.

Waarom is het stadsdeel onkruid weer ouderwets gaan bestrijden met gif? Officieel streeft het stadsdeelbestuur naar minimaal gebruik van bestrijdingsmiddelen in de openbare ruimte. De wethouder liet de commissie het volgende weten:

"Er zijn ruwweg twee methoden voor bestrijding van onkruid: de DOB (duurzaam onkruid bestrijding) methode en de borstelmethode.

DOB houdt in:
- gebruik van bestrijdingsmiddel alleen gedruppeld/gedoseerd op het plantje (infrarood gestuurd)
- een afbreekbaar middel dat geen restsporen na laat, het geeft dus geen vervuiling van het grondwater
- het maakt de hele plant dood inclusief de wortel
- kosten 1,5 cent per behandelde m2 per keer

Borstelen:
- alleen de bovenkant van het plantje verdwijnt, de wortels blijven zitten
- brengt schade aan het straatmateriaal aan (buiten ‘afschrapen’ van oppervlak vaak ook splinters die wegspringen)
- kost 10 cent per geborstelde m2 per keer.

Het stadsdeelbestuur heeft gekozen voor de DOB-methode. "Vooral als deze vroeg in het seizoen wordt toegepast voorkom je zaadvorming later in het jaar en daardoor weer verspreiding van onkruid. Hierdoor is het over het algemeen maar twee keer per jaar nodig om deze methode te gebruiken. Vanuit milieu- en kostenoogpunt is dit een verantwoorde keus."

Tot zover de informatie van de wethouder. Maar de wethouder lijkt zich vooral te hebben laten informeren door de fabrikant en de gebruikers. Veel onderzoeken tonen namelijk aan dat Roundup, waarmee de DOB-methode wordt toegepast, helemaal niet zo onschadelijk is. Het breekt niet makkelijk af, laat wel degelijk restsporen achter en vervuilt het oppervlaktewater. Volgens de wethouder gaat het hier om Roundup Evolution, een 'light'versie van het klassieke Roundup. Maar dat middel bevat dezelfde werkzame stoffen waarover veel verontrustende onafhankelijke onderzoeken zijn gepubliceerd.

Het is opmerkelijk dat het stadsdeel zijn bewoners blootstelt aan een dergelijk gevaarlijk gif. De stof staat in Zuid-Amerika bekend onder de naam 'matatodo', dat 'doodt alles' betekent. Het wordt ingezet bij de grootschalige sojateelt en leidt tot dode riviertjes, vergiftigd vee en zieke mensen. Het vermoeden is dat Round Up ook kankerverwekkend is. Glyfosaat, de werkzame stof in Roundup, verstoort de hormoonhuishouding bij mensen en recent wezen Chinese wetenschappers op een verband tussen glyfosaat en de ziekte van Parkinson.

De mogelijk schadelijke effecten voor mens en (huis)dier zouden al reden genoeg moeten zijn het middel uit te bannen. Vorig jaar nog nam de Tweede Kamer een motie aan voor een verbod op de verkoop van Roundup voor commercieel gebruik. Waarom gebruikt het stadsdeel dit onkruidverdelgingsmiddel dan toch langs geveltuinen, in boomspiegels en langs de waterkant? Ook als het 'alleen' op de stoep wordt gespoten beschadigt het de planten. Bovendien breekt het slecht af in de bodem. Juist Roundup baart de waterschappen zorg, want het verontreinigt het oppervlaktewater.

Hebben de wethouder en zijn adviseurs een te positief beeld geschetst? Gelukkig wordt het gif hier niet zo massaal gebruikt als in de sojateelt, maar waarom zou het stadsdeel zijn bewoners blootstellen aan een potentieel gevaarlijke stof als er ook goede en minder ongezonde alternatieven bestaan?


Een aantal feiten over Roundup is te vinden op www.vtm-milieu.nl/roundup/
Veel info is er ook op www.gifsoja.nl