Gastvrije ontvangst in opvallend lege ruimtes
SERIE Tempels, kerken en gebedshuizen
De Pijp herbergt vele religieuze en spirituele centra.Soms staat er een heuse kerk, maar menige tempel gaat schuil achter een anonieme gevel of winkelruit. Van buitenkun je slechts gissen wat er binnen gebeurt.Ik wil het fijne ervan weten en ga bin-nen bij…
De moskee is het afgelopen jaar in de media in opspraak geweest: de imam zou opruiende preken houden, er waren geruchten over het ronselen van jongeren voor terroristische activiteiten en er is een machtsstrijd gaande tussen het bestuur, aanhangers van de orthodoxe Tabligh-beweging, en een groep ‘gematigder’ moslims die de Tabligh uit ‘hun‘ moskee wil hebben. De bewuste imam is inmiddels ontslagen. De Tabligh is een moslim-organisatie die zijn oorsprong vindt in voormalig Brits-Indië. Ze proberen op straat en in gevangenissen verloren schapen weer op het rechte pad te krijgen. De open dag is georganiseerd door het Tabligh-bestuur dat op deze wijze wil tonen dat ze vredelievende mensen zijn die niets te verbergen hebben. Bij binnenkomst wordt ons vriendelijk verzocht onze schoenen uit te doen. Onze gastheren zijn vrijwel allen bebaarde mannen in lange gewaden en hebben een rustige en vriendelijke uitstraling. We worden naar de grote gebedszaal op de eerste etage geleid. Aan n kant van de overigens vrijwel lege ruimte staan tafels met schalen vol dadels, noten en hapjes. Helaas hebben slechts een beperkt aantal buurtbewoners, waarvan bijna de helft ook nog uit deelraad-politci bestaat, deze ochtend hun weg naar de moskee gevonden. De uitgestalde lekkernijen zijn op heel wat meer bezoekers berekend. De gastheren weten raad: ze bellen bij een aantal buren aan, die de kans de moskee eens van binnen te bezichtigen niet aan zich voorbij laten gaan. Met de media hebben ze niet zulke goede ervaringen: in eerste instantie mogen we geen fotoÕs maken en menigeen wil niet met zijn naam in de krant, bang dat zijn woorden Òweer verkeerd worden weergegevenÓ. In een kort welkomstwoord vertelt woordvoerder Abdeljalil Sayfaoui uit Utrecht ons hoe belangrijk het is om, als we samen leven, elkaar ook werkelijk te ontmoeten. Hij citeert Mohammed, die zegt dat Allah mannen, vrouwen en volkeren geschapen heeft, opdat wij elkaar leren kennen. Vervolgens mogen we de rest van de moskee zien. Of het nu om een vergaderzaal of een gastenverblijf gaat: alle ruimtes zijn naar westerse maatstaven opvallend leeg. We komen door een ruimte waar een groepje mannen in een hoekje op de vloer zit. Een van hen reciteert uit de Koran, de rest luistert aandachtig. Onze aanwezigheid lijkt totaal aan hun voorbij te gaan. Met hun baarden, gewaden en petjes doet het denken aan een bijbels tafereeltje uit lang vervlogen tijden. Helemaal beneden is de wasruimte. Abdeljalil doet voor hoe een rituele wassing van handen, gezicht en voeten eruitziet. Er is een speelruimte voor kinderen en een klaslokaaltje waar kinderen in het weekend les in Arabisch en korankennis krijgen. Voor vrouwen is er een aparte gebedsruimte. We zijn weer terug in de grote gebedsruimte. Het is tijd voor meer eten en drinken. Met de spreekwoordelijke Arabische gastvrijheid worden we overladen met broodjes shoarma en andere verwennerijen. Sa•d uit Roosendaal vertelt me wat het geloof met hem doet: ÒIk was vroeger niet zo positief over Nederlanders en blanke mensen in het algemeen. Als je naar de wereldgeschiedenis kijkt hebben ze veel ellende op hun geweten. Ze hebben de halve wereld gekolonialiseerd en volkeren uitgemoord. Juist door mijn geloof heb ik geleerd van hen te houden.Ó Een andere moslim meent: ÒEr wordt gezegd dat een veroordeelde terrorist in onze moskee geweest is, maar wat zegt dat over ons? Een moskee is een openbare ruimte, net als het Centraal Station, iedereen kan hier binnenwandelen.Ó Patricia Wunnink woont met haar moeder naast de moskee: ÒIk vind het heel goed dat ze dit doen. Wij hebben altijd goede ervaringen met de moslims gehad, soms komen ze zelfs een pan met eten brengen. Op vrijdag (de wekelijkse feestdag van moslims, red.) is het heel druk hier. Als ze uit de moskee komen, gaan ze vaak nog op het bankje voor ons huis zitten om hun veters vast te maken. De media scheren vaak alles over een kam, maar het merendeel heeft toch het goede voor. Ik bekijk een mens liever afzonderlijk dan dat ik een hele cultuur beoordeel. Natuurlijk, je weet het nooit zeker, maar als je de vriendelijkheid ziet waarmee we hier ontvangen worden, terwijl ze in werkelijkheid iets slechts in hun schild zouden voeren, dan kunnen ze net zo goed naar Hollywood gaan.Ó Er stromen nu steeds meer mannen binnen. Moslims bidden vijf maal per dag, het is tijd voor het tweede gebed. Het motief van de vloerbedekking is, heel handig, zodanig schuin neergelegd, dat zich heel gemakkelijk rijen vormen die precies op Mekka gericht zijn. Het bidden gaat gepaard met het achtereenvolgens buigen, knielen en weer gaan staan, hetgeen meerdere malen gezamenlijk herhaald wordt. Na het gebed volgt een uitleg van Abdeljalil: ÒHet gebed is om ons te leren hoe we moeten zijn als we niet biddenÓ. Hij vertelt over de Ramadan, die over twee weken begint. ÒDe Ramadan leert ons discipline , omdat we overdag niet mogen eten en het leert ons compassie met de armen ,omdat we honger aan den lijve ondervindenÓ. Er ontstaat een open sfeer waarin de bezoekers allerlei vragen stellen. Het wordt zo gezellig, dat we de tijd vergeten en het programma uitloopt. Ter afsluiting wil Abdeljalil nog een oud verhaal aan ons kwijt. Het gaat over een vader die zijn zoon iets wil leren over de mensen. Ze zijn met een ezel onderweg. De vader vraagt zijn zoon goed naar het commentaar van de mensen te luisteren. Eerst zit de zoon op de ezel en de vader loopt ernaast. De voorbijgangers zeggen tegen elkaar: kijk nou toch die jeugd van tegenwoordig, die laten hun ouders maar lopen. Als de vader vervolgens op de ezel zit, is het weer niet goed. Wanneer ze beide naast de ezel lopen zijn ze sukkels, want niemand zit op de ezel. Als ze allebei op de ezel gaan zitten zijn ze dierenbeulen. Uiteindelijk dragen ze samen de ezel en worden ze voor gek verklaard. Moraal van het verhaal: je weet toch niet wat de mensen ervan zeggen dus je kunt niet meer dan het goede doen. Daarmee is de eerste open dag ten einde. Het ligt in de bedoeling van de Arrahmane moskee regelmatig dit soort dagen te houden.